Harry en de steekkar
Door de ogen van een uitvaartleider...
“Natas, hebben jullie een steekkar?” vraagt de zoon van de reeds overleden vrouw aan mij.
“Om je moeder mee naar het graf te brengen?” is de quasi verschrikte vraag van zijn vader.
Niets van deze gekkigheid. Althans, er is wel degelijk gekkigheid met elkaar ontstaan in de aanloop naar de uitvaart van hun liefste lief en zorgzame moeder. Want gekkigheid en plagen bleek een rode draad van liefde binnen het gezin.
Aan de eettafel in het huis, spreken de echtgenoot, de zoon en de zus van de dame die is overleden, over hun zorgzame dierbare die is heengegaan.
Ingrid was ziek. Maar de snelheid waarmee haar laatste adem kwam, is nog niet te bevatten. En tegelijkertijd is er de drive om haar een passend afscheid te geven. Een afscheid zoals het hoort. En ook bijzonder. ‘Hoe pak je dat aan?’ is het algemene gevoel dat door de kamer zweeft.
“Niets is fout. De liefde zit ‘m niet in de grootsheid. De liefde zit in de aandacht voor details, hoe klein of zelfs onbegrijpelijk voor de ander dan ook.“ is mijn antwoord op de directe vraag wat ‘hoort’ op een uitvaart.
Het gevoel is aan het landen. Midden op de eettafel. Alsof Ingrid als een onzichtbaar vogeltje op het nest is gaan zitten, al geluidloos kwetterend.
De opties van begraven worden besproken, net als waar het afscheid zal plaatsvinden, de condoleance en later ook de rouwkaart. Bij alle keuzes wordt aan haar gedacht: wat zou zij mooi hebben gevonden, wat zou zij gewild hebben. Denken vanuit de overleden dierbare, ik kan daar elke keer weer ontroerd van raken. Ik voel een ongelooflijk respect voor deze familie. En ze vertellen veel. De stroom van woorden en ideeën is op gang gekomen: begraven op De Iepenhof, want zo kan de echtgenoot elke dag met het uitlaten van hun geliefde hond Noop langs zijn Ingrid, over de vogels die zij tot treurens toe voerde, over haar creativiteit en voorkeur voor kleurige bloemen. Vooral veel kleurige bloemen, laat de zoon weten. En Elvis, oh ze hield zo van de muziek van Elvis.
In het navolgende gesprek komt ook steeds meer ruimte voor spiritualiteit, luchtigheid en humor. Want ook dat zijn speerpunten in hun gezamenlijke leven geweest. Inmiddels zijn we aanbeland bij de invulling van het afscheid in de Parkzaal van Dunweg. Alle drie zullen gaan spreken. Maar ook nu weer… hoe hoort het en wat maakt het bijzonder? Ik stel vragen over wat er als eerste bij hen opkomt als ze aan hun Ingrid denken.
Het volgende moment schudt de zoon een aantal plagerige anekdotes uit zijn mouw waarbij we allemaal, ja ook ik, gieren van het lachen. Zoals over een spin waar zijn moeder zo van was geschrokken, die de naam Harry kreeg. En zo komen we aan bij de vraag van de zoon over de steekkar.
De dag van de uitvaart.
Elvis vult de ruimte met zijn klanken. Een zorgvuldig samengesteld bloemstuk van rode en drie witte rozen ligt als een liefdevolle deken over de kist. De foto op eigen schildersezel staat te pronken. De ogen van Ingrid op deze foto volgen een ieder die aandacht geeft aan het afscheid. Het moment is daar, dat ik de zoon een signaal geef om zijn speech te doen. In plaats van naar het spreekgestoelte te lopen, loopt hij met charismatische pas naar een andere hoek. Hij pakt de steekkar met daarop dozen gevuld met papier. Langs de mensen loopt hij naar het middenpad met zijn steekkar en schrijdt naar het spreekgestoelte. Hij pakt de eerste stapel papier en met een bonk belandt het op de desk.
“Zo.
Ja, beste mensen. We hebben wel aangegeven hoe laat we zouden beginnen, maar níet hoe laat het afgelopen zou zijn!”
De mensen lachen. Precies wat de bedoeling is. De zoons speech bestaat uiteindelijk uit een aantal krachtige zinnen. Een laatste plagerij richting zijn moeder. Het maakt meer dan duidelijk hoe hun band was.
De echtgenoot sluit het afscheid af. En hoe. Hij spreekt vanuit zijn hart en staat bijzonder krachtig doch kwetsbaar naast zijn liefste lief. Met de klanken van het laatste Elvis muziekstuk en exact op het moment dat de zin “right beside you…” klinkt, staan de echtgenoot en zoon naast Ingrid. De dragers die uit eerbetoon speciaal een witte das dragen, komen naast hen te staan en samen dragen zij Ingrid naar haar laatste rustplaats door een erehaag van mensen. Het graf is een speciaal uitgezocht plekje. Ik zie in de boom, bij het graf, de witte duifjes al zitten die de echtgenoot erin heeft gedaan.
En in mijn ooghoek… Harry.
Natascha Honigh-Madrid
(Blog is geplaatst met toestemming van nabestaanden)